EVLA

Leczenie zabiegowe żylaków kończyny dolnej za pomocą wewnątrzżylnej ablacji termicznej przy wykorzystaniu energii światła laserowego  

Stwierdzone u Pana/Pani żylaki kończyn dolnych są wskazaniem do operacji. Proszę się zapoznać z treścią informacji przedstawiającej wskazania i zakres planowanego zabiegu, jego przebieg i możliwe powikłania. Informacje te mają Pani/Panu pomóc w podjęciu decyzji o leczeniu operacyjnym lub rezygnacji.

Co to są żylaki, dlaczego występują i co sprzyja postępowi choroby.

Przyczyną kwalifikacji do operacji, którą proponujemy Pani/Panu jest obecność żylaków kończyn dolnych rozwijających się na skutek niewydolności dużych żył powierzchownych (żyły odpiszczelowej, żyły odstrzałkowej lub innej dużej żyły). Żyły te łączą się z żyłami układu głębokiego kończyny dolnej i w warunkach prawidłowych odprowadzają krew z kończyny do serca. Na skutek uszkodzenia zastawek żylnych w Pani/Pana żyłach, krew zamiast odpływać w kierunku serca powraca do niewydolnych naczyń żylnych a następnie żylaków powodując zastój żylny, czego efektem jest zwiększone ryzyko wystąpienia zakrzepicy.

Patologia w obrębie żyły odpiszczelowej (VSM, GSV) jest odpowiedzialna za objawy choroby określanej jako przewlekła niewydolność żylna, w tym powstawanie dużych żylaków w obrębie podudzia i uda w ponad 20% przypadków. Powstawaniu i powiększaniu się żylaków sprzyjają predyspozycje genetyczne na które nakładają się czynniki behawioralne, takie jak długotrwałe siedzenie i stanie, brak aktywności fizycznej oraz otyłość, zaparcia, leczenie hormonalne, ciąża, przebyta zakrzepica żylna, etc. Częstość występowania żylaków rośnie wraz z wiekiem pacjenta. Symptomatologia przewlekłej niewydolności żylnej obejmuje szeroki wachlarz dolegliwości. Od zwykłego dyskomfortu psychicznego, związanego z wyglądem kończyn dolnych poprzez uczucie ciężkości nóg, pieczenia, obrzęki aż do zmian skórnych o charakterze przebarwień oraz owrzodzeń. Dolegliwości nie zawsze korelują z zaawansowaniem choroby. Często niewielkie zmiany w obrębie naczyń żylnych powodują znaczne dolegliwości bólowe oraz obrzęki i odwrotnie, duże żylaki mogą być powodem tylko dyskomfortu związanego z niezbyt estetycznym wyglądem. Niezależnie od nasilenia dolegliwości, niewydolność żyły odpiszczelowej (GSV), odstrzałkowej (SSV) oraz innych dużych naczyń powierzchownych kończyn dolnych (żyła dodatkowa odpiszczelowa przednia, żyła Giacominiego) jeżeli nie jest odpowiednio leczone doprowadza do progresu choroby, którego ostatnim etapem jest bardzo trudne do wygojenia owrzodzenie na podudziu. Stwierdzone u Pani/Pana żylaki kończyn dolnych są wskazaniem do leczenia zabiegowego.

Zasady kwalifikacji i przygotowania do zabiegu

O kwalifikacji do leczenia operacyjnego decydujemy na podstawie objawów zgłaszanych przez pacjenta oraz wyników badania fizykalnego, ultrasonografii układu żylnego (USG Doppler, tzw. „przepływy”) i ewentualnie badań laboratoryjnych. Podczas wizyty, opierając się na uzyskanych wynikach, można zaplanować zabieg jak również przedyskutować go z pacjentem z uwzględnieniem jego oczekiwań. Niezależnie od proponowanego sposobu leczenia i znieczulenia, prosimy Panią/Pana o udzielenie odpowiedzi na pytania:

• Czy jest Pan/Pani uczulona lub nadmiernie reaguje na leki, środki znieczulające? (np. w trakcie poprzednich zabiegów operacyjnych lub też podawania znieczulenia przy zabiegach stomatologicznych)

• Czy występuje uczulenie na plaster, gumę, lateks lub jakiekolwiek inne alergie?

• Czy występowała u Pani/Pana zakrzepica żylna lub zatorowość płucna?

• Czy występują u Pani/Pana jakieś infekcje (w tym infekcje skóry)?

• Czy występuje u Pani/Pan skłonność do przedłużonego lub nadmiernego krwawienia np. po ekstrakcji zęba, po skaleczeniu się, bądź też skłonność do samoistnych krwawień?

• Czy rany po zabiegach lub rany w wyniku skaleczeń goją się prawidłowo?

• Czy przyjmuje Pani/Pan leki, również te, które można zakupić bez recepty?

• Czy jest Pani w ciąży lub też podejrzewa, że takie prawdopodobieństwo istnieje?

• Czy choruje Pani/Pan na choroby zakaźne np.: wirusowe zapalenie wątroby (WZW)?

• Czy w przypadku wcześniejszych zabiegów występowały jakieś powikłania ?

Jeśli odpowiedz na którekolwiek z powyższych pytań jest pozytywna, należy poinformować o tym lekarza prowadzącego. Brak tego rodzaju informacji lub jej zatajenie może mieć negatywny wpływ na ostateczny wynik zabiegu oraz zwiększyć ryzyko wystąpienia zdarzeń niepożądanych.

W przypadku występowania chorób współistniejących, w celu zminimalizowania ryzyka powikłań „niechirurgicznych” np.: zaostrzenia choroby wieńcowej, niewydolności krążenia czy też niewydolności oddechowej zasięgamy opinii lekarzy innych specjalizacji.

W procesie kwalifikacji do zabiegu lekarz może stwierdzić przeciwwskazania do zabiegu. Mogą one wynikać ze stanu ogólnego pacjenta (aktywna infekcja, zły stan ogólny, zaawansowanie innych chorób, brak możliwości wykonania znieczulenia, uczulenia związane z lekami stosowanymi w trakcie zabiegu, zaburzenia krzepnięcia, etc.) oraz z przyczyn miejscowych (niedrożność lub świeża zakrzepica żył głębokich kończyny dolnej, infekcje skóry, zakrzepica żył powierzchownych, bardzo kręty przebieg żyły na długim odcinku lub też bardzo powierzchownie położone naczynia żylne).

Przeciwwskazaniem do leczenia operacyjnego może być stosowanie niektórych leków zmniejszających krzepnięcie krwi. Może to wymagać ich odstawienia przed zabiegiem lub też zmiany sposobu leczenia – należy poinformować lekarza o wszystkich preparatach, jakie Pani/Pan stosuje.

Przed zabiegiem konieczne jest przeprowadzenie podstawowych badań laboratoryjnych. W przypadku okoliczności wynikających ze stanu zdrowia pacjenta potrzebne może być wykonanie również innych badań – o konieczności poszerzenia diagnostyki przedoperacyjnej zdecyduje lekarz.

W każdym przypadku współistnienia u pacjentów czynników ryzyka zakrzepicy żylnej, wskazane jest wdrożenie profilaktyki przeciwzakrzepowej – najczęściej pod postacią podskórnych wstrzyknięć heparyny drobnocząsteczkowej. Zazwyczaj stosujemy profilaktykę 7-10 dniową, gdzie pierwszy zastrzyk podawany jest dzień przed zabiegiem a następne w odstępach 24 godzinnych. O konieczności stosowania profilaktyki farmakologicznej decyduje lekarz.

Wskazania

• Niewydolność GSV lub SSV (VSM i VSP, tzw. „żyły pniowe”) z widocznymi żylakami lub bez, z obecnością jedynie dyskomfortu w postaci uczucia ciężkości kończyn, obrzęków, pieczenia, etc.

• Żylaki z obecnością zmian skórnych.

Przeciwwskazania

• Niezdolność do samodzielnego poruszania się.

• Aktywna zakrzepica układu powierzchownego.

• Zmiany patologiczne w obrębie układu żył głębokich kończyny potwierdzone badaniem Dopplerowskim.

• Zły stan ogólny.

• Ciąża.

• Stany nadkrzepliwości krwi.

• Obrzęki chłonne.

• Zmiany zapalne skóry i stawów w obrębie leczonej kończyny dolnej.

• Stany niedokrwienia kończyn dolnych związanych z miażdżycą, cukrzycą lub innymi chorobami tętnic.

• Zakrzepica żyły.

Przygotowanie do zabiegu

• Proszę wykonać podstawowe badania krwi (nie starsze niż 2 tygodnie), takie jak morfologia, glukoza, sód, potas, APTT, INR, kreatynina.

• Wszystkie przyjmowane leki muszą być skonsultowane z lekarzem.

• Dzień przed zabiegiem, zazwyczaj w godzinach wieczornych (20-22) należy podać sobie zastrzyk z heparyny drobnocząsteczkowej (godzina przyjęcia leku zostanie podana po wyznaczeniu godziny zabiegu). Iniekcje będą kontynuowane 1 raz dziennie przez okres min 7 dni .

• Konieczne jest nieprzyjmowanie pokarmów stałych na min. 4 godziny przed planowaną godziną zabiegu.

• Należy zadbać o odpowiednie nawodnienie - na dwa dni przed zabiegiem ok 2-2,5l dziennie. Płyny przyjmujemy do samego zabiegu.

• W dniu zabiegu konieczne jest zażycie leków przyjmowanych na stałe. Należy poinformować o tym lekarza.

• Proszę wygolić owłosienie całej operowanej kończyny łącznie z pachwiną. Najlepiej w dniu zabiegu.

• Proszę zgłosić się wcześniej, ok 30 minut przed wyznaczoną godziną zabiegu.

• Przed zabiegiem należy przyjąć pozycję pionową („stanie w miejscu”) przez ok. 30 minut w celu lepszego wypełnienia żył.

• Proszę ubrać wygodny strój, najlepiej luźniejsze spodnie.

• Proszę zgłosić się z osobą towarzyszącą. Nie można prowadzić samochodu w dniu zabiegu.

Pominięcie właściwego przygotowania do zabiegu może mieć istotny wpływ na ostateczny efekt zabiegu. Stąd też prosimy o przestrzeganie zaleceń zawartych w niniejszej informacji, jak również przekazanych przez personel lekarski i pielęgniarski.

Opis zabiegu

W przeszłości do leczenia niewydolności żył powierzchownych kończyn dolnych, tzw. „żylaków”, stosowano jedynie zabiegi chirurgiczne, polegające na fizycznym usunięciu zmienionych żył. Obecnie tego typu operacje wykonywane są głównie w warunkach szpitalnych. Wymagają one kilkudniowej hospitalizacji zazwyczaj znieczulenia podpajęczynówkowego („ukłucie w kręgosłup”) oraz kilkutygodniowej rekonwalescencji. Wraz z rozwojem technologii pojawiła się alternatywa w leczeniu żylaków. Odstąpiono od usuwania żył pniowych na rzecz zamykania ich z pozostawieniem na miejscu. W tym przypadku ideą zabiegu nie jest usunięcie chirurgiczne żyły będącej przyczyną powstania żylaków, ale zamknięcie jej światła. Zamknięcie żyły powoduje zahamowanie wstecznego napływu krwi do żylaków co, podobnie jak zabieg chirurgiczny, leczy przyczynę powstania żylaków. Są to zabiegi wewnątrzżylne natomiast aby uzyskać zamknięcie żyły wykorzystuje się różne technologie takie jak laser (EVLA) i prąd o częstotliwości radiowej (RF) emitujące energię cieplną, substancje chemiczne, detergenty, kleje czy parę wodną. Są to zabiegi małoinwazyjne, niewymagające hospitalizacji, znieczulenia regionalnego i długiej rekonwalescencji oraz niwelujące dyskomfort pacjenta związany z zabiegiem, a tym samym umożliwiające powrót do normalnej aktywności w bardzo krótkim czasie. Zabiegi te są bardziej komfortowe dla pacjenta niż tradycyjna chirurgia, a przy tym równie skuteczne. "Złotym standardem” leczenia niewydolności żył pniowych generujących żylaki kończyn dolnych stały się zabiegi laserowe. Wewnątrzżylna ablacja laserowa, jest przeprowadzana w warunkach ambulatoryjnych, bez konieczności prowadzenia innego niż miejscowe znieczulenia, trwa około 60 minut i pozostawia niewielkie blizny. W naszym gabinecie do leczenia niewydolności naczyń żylnych wykorzystuje się laser niemieckiej firmy BIOLITEC - LEONARDO^® pracujący w technologii ELVeS^TM (Endo Laser Vein System) Radial, Radial Slim i Radial 2 Ring emitujący fale o długości 1470nm i 980nm wykorzystywane alternatywnie lub łącznie w zależności od wskazań. Wprowadzony, z niewielkiego, dwumilimetrowego nacięcia do żyły światłowód umożliwia zwłóknienie i zamknięcie światła naczynia. Energia lasera powodując przegrzanie elementów krwi działa bezpośrednio i pośrednio na ścianę naczynia, powodując jego uszkodzenie. Odsetek rekanalizacji nie przekracza 2% i występuje zazwyczaj w pierwszym roku po leczeniu. Po tym czasie zazwyczaj nie obserwuje się już ponownego udrożnienia naczynia. Nawrót przepływu krwi w leczonym naczyniu nie wyklucza ponownego zastosowania laseroterapii. Niewątpliwą korzyścią związaną z małoinwazyjnością zabiegów laserowych, jest poza komfortem pacjenta, aspekt estetyczny. Nie wykonuje się cięć na skórze (poza jednym, 2 milimetrowym), czyli praktycznie nie pozostawia się śladu po operacji, uzyskując jednocześnie taki sam efekt leczniczy jak po leczeniu chirurgicznym. W opublikowanych pracach badających wykorzystanie lasera oraz fal radiowych, wykazuje się znacznie mniejszą inwazyjność tej procedury niż zabiegi chirurgiczne, co przekłada się na zmniejszenie dolegliwości bólowych, szybszą rekonwalescencję oraz możliwość powrotu do normalnej aktywności, w tym zawodowej, w maksymalnie krótkim czasie, liczonym wręcz w dniach a nie tygodniach (najczęściej już po dwóch, trzech dniach).

Proponowany Pani/Panu zabieg ablacji termicznej leczy niewydolność jedynie dużych naczyń żylnych – brak napływu krwi do żylaków prowadzi jednak w większości przypadków do zmniejszenia żylaków lub też ich całkowitego zaniku. Ewentualna konieczność leczenia uzupełniającego (chirurgiczne usunięcie żylaków, miniflebektomia lub skleroterapia) zostanie omówiona na wizytach poprzedzających zabieg, lecz ostateczna decyzja zapadnie w okresie około 4-6 miesięcy od zabiegu.

Znieczulenie

Zabiegi wewnątrznaczyniowej ablacji termicznej wykonuje się najczęściej, w znieczuleniu tumescencyjnym (odmiana znieczulenia miejscowego polegająca na podaniu dużej objętości bardzo rozcieńczonego środka znieczulającego - tzw. roztwór Kleina). Po wcześniejszym wykonaniu znieczulenia miejscowego, nakłuciu żyły i wprowadzenia światłowodu chirurg dokona cienką igłą szeregu nakłuć skóry wzdłuż operowanej żyły i poda środek znieczulający. Zaletą tego rodzaju, miejscowego znieczulenia jest duże bezpieczeństwo oraz możliwość uruchomienia chorego bezpośrednio po zabiegu. Zabieg odbędzie się w takim właśnie znieczuleniu. Innymi, znacznie rzadziej stosowanymi sposobami są znieczulenie przewodowe (zewnątrzoponowe lub podpajęczynówkowe) oraz znieczulenie ogólne. Jednak ze względu na fakt wykorzystania energii termicznej do zabiegów laserowych, także w tych przypadkach konieczne będzie podanie roztworu środka znieczulającego w okolicę żyły, co poza działaniem przeciwbólowym zabezpiecza okoliczne tkanki przed działaniem wyzwolonej energii. Znieczulenia ogólnego, zewnątrzoponowego i podpajęczynówkowego nie wykonujemy w naszym gabinecie.